उत्तमे च क्षणं कोपो...
सुभाषितम्
उत्तमे च क्षणं कोपो मध्यमे घटिकाद्वयम् ।
अधमे स्यादहोरात्रं पापिष्ठे मरणान्तकः ॥
uttame ca kṣaṇaṃ kopo madhyame ghaṭikādvayam ।
adhame syādahorātraṃ pāpiṣṭhe maraṇāntakaḥ ॥
पदच्छेदः
उत्तमे, च, क्षणं, कोपः, मध्यमे, घटिकाद्वयम्, अधमे, स्यात्, अहोरात्रं, पापिष्ठे, मरणान्तकः ॥
तात्पर्यम्
उत्तमेषु कोपः भवति क्षणिकः । मध्यमेषु घटिकाद्वयं (घटिका=२४ निमेषाः) यावत् कोपः तिष्ठेत् । अधमेषु अहोरात्रं भवेत् । अधमाधमेषु आजीवनं कोपः तिष्ठेत् ।
आङ्ग्लार्थः
Anger stays in great people for a moment, in the mediocre people for nearly an hour, in lowly people probably for a day and night, for the sinners, it is till the end of life.