माघ

संस्कृते प्रसिद्धेषु पञ्चसु महाकाव्येषु शिशुपालवधमप्येकम् । महाकविर्माघः अस्य रचयिता । शिशुपालवधमपहाय अन्यः कोऽपि माघस्य ग्रन्थः नोपलभ्यते ।

“

उपमा कालिदासस्य भारवेरर्थगौरवं। दन्डिन: पदलालित्यं माघे सन्ति त्रयो गुणः।

”

शिशुपालवध

• भूरिभिर्भारिभिर्भीराभूभारैरभिरेभिरे ।

भेरीरेभिभिरभ्राभैरभीरुभिरिभैरिभाः ॥

• दाददो दुद्ददुद्दादी दाददो दूददीददोः ।

दुद्दादं दददे दुद्दे दादाददददोऽददः ॥

• वारणागगभीरा सा साराभीगगणारवा ।

कारितारिवधा सेना नासेधा वारितारिका ॥

• तं श्रिया घनयानस्तरुचा सारतया तया ।

यातया तरसा चारुस्तनयानघया श्रितं ॥

• सकारनानारकास-
  

कायसाददसायका ।
रसाहवा वाहसार-
नादवाददवादना ॥

• सा सेना गमनारम्भे
  

रसेनासीदनारता ।
तारनादजनामत्त
धीरनागमनामया ॥

• सदैव संपन्नवपू रणेषु
  

स दैवसंपन्नवपूरणेषु ।
महो दधे 'स्तारि महानितान्तं
महोदधेस्तारिमहा नितान्तम् ॥

• सत्वं मानविशिष्टमाजिरभसादालम्ब्य भव्यः पुरो
  

लब्धाघक्षयशुद्धिरुद्धरतरश्रीवत्सभूमिर्मुदा ।
मुक्त्वा काममपास्तभीः परमृगव्याधः स नादं हरे-
रेकौघैः समकालमभ्रमुदयी रोपैस्तदा तस्तरे ॥